تفکر استراتژیک چیست؟

تفکر استراتژیک فرآیند برنامه ریزی و تصمیم گیری برای رسیدن به اهداف بلندمدت است. این شامل تجزیه و تحلیل وضعیت فعلی، پیش بینی روندهای آینده و توسعه برنامه هایی برای دستیابی به اهداف مورد نظر است.

تفکر استراتژیک در همه ی زمینه های زندگی، از جمله مشاغل، سازمان ها، جوامع و حتی زندگی شخصی، مهم است.

ویژگی های کلیدی یک متفکر استراتژیک:

• چشم انداز: متفکران استراتژیک می توانند یک چشم انداز واضح از آنچه می خواهند به آن دست یابند داشته باشند و می توانند آن را به طور موثر به دیگران منتقل کنند.
• تفکر بلندمدت: آنها می توانند فراتر از حال حاضر را ببینند و پیامدهای بلندمدت تصمیمات خود را درک کنند.
• تجزیه و تحلیل: آنها می توانند اطلاعات را جمع آوری و تجزیه و تحلیل کنند و از آن برای تصمیم گیری های آگاهانه استفاده کنند.
• حل مسئله: آنها می توانند مشکلات را به طور موثر حل کنند.
• خلاقیت: آنها می توانند ایده های جدید و نوآورانه ایجاد کنند.
• ارتباطات: آنها می توانند به طور واضح و موثر با دیگران ارتباط برقرار کنند.

مراحل تفکر استراتژیک چیست ؟

1. تعریف اهداف: اولین قدم در تفکر استراتژیک، تعریف اهدافی است که می خواهید به آنها برسید. اهداف باید مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، مرتبط و دارای زمان بندی (SMART) باشند.
2. تجزیه و تحلیل وضعیت فعلی: مرحله بعد، تجزیه و تحلیل وضعیت فعلی است. این شامل درک نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای شما (SWOT) است.
3. پیش بینی روندهای آینده: سپس باید روندهای آینده را که ممکن است بر اهداف شما تأثیر بگذارند، پیش بینی کنید. این شامل درک عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تکنولوژیکی (SPELT) است.
4. توسعه گزینه ها: مرحله بعد، توسعه گزینه های مختلف برای رسیدن به اهداف خود است. این شامل خلاقیت و ایجاد ایده های جدید است.
5. ارزیابی گزینه ها: سپس باید گزینه های خود را ارزیابی کنید و بهترین گزینه را انتخاب کنید. این شامل در نظر گرفتن مزایا و معایب هر گزینه است.
6. ایجاد یک برنامه: در نهایت، باید یک برنامه برای اجرای گزینه انتخابی خود ایجاد کنید. این شامل تعیین مراحل مورد نیاز، منابع مورد نیاز و جدول زمانی است.
7. اجرا و نظارت: پس از ایجاد برنامه، باید آن را اجرا و نظارت کنید. این شامل ایجاد تغییراتی است که در مسیر لازم است.

مزایای تفکر استراتژیک چیست؟

• به شما کمک می کند تا به اهداف خود برسید: تفکر استراتژیک به شما کمک می کند تا یک برنامه منسجم برای رسیدن به اهداف خود ایجاد کنید.
• به شما کمک می کند تا تغییرات را پیش بینی کنید و با آنها سازگار شوید: تفکر استراتژیک به شما کمک می کند تا روندهای آینده را پیش بینی کنید و با آنها سازگار شوید.
• به شما کمک می کند تا تصمیمات بهتری بگیرید: تفکر استراتژیک به شما کمک می کند تا اطلاعات را جمع آوری و تجزیه و تحلیل کنید و از آن برای تصمیم گیری های آگاهانه استفاده کنید.
• به شما کمک می کند تا از رقبا پیشی بگیرید: تفکر استراتژیک به شما کمک می کند تا فرصت های جدید را شناسایی کنید و از آنها استفاده کنید.
• به شما کمک می کند تا یک رهبر مؤثر باشید: تفکر استراتژیک مهارتی ضروری برای رهبران در همه سطوح است.

مثال هایی از تفکر استراتژیک در عمل

تفکر استراتژیک در همه ی زمینه های زندگی، از جمله مشاغل، سازمان ها، جوامع و حتی زندگی شخصی، کاربرد دارد. در اینجا چند نمونه از نحوه استفاده افراد و سازمان ها از تفکر استراتژیک برای رسیدن به اهدافشان آورده شده است:

در تجارت:

• شرکت اپل: اپل شرکتی است که به خاطر نوآوری و تفکر استراتژیک خود شناخته شده است. استیو جابز، بنیانگذار و مدیر عامل اپل، دارای چشم انداز روشنی برای آینده رایانه های شخصی بود و این شرکت را برای توسعه محصولاتی پیشگامانه مانند iMac، iPod، iPhone و iPad هدایت کرد. اپل با تجزیه و تحلیل روندهای بازار، پیش بینی نیازهای مشتریان و توسعه محصولاتی که فراتر از انتظارات باشد، به موفقیت خود دست یافته است.
• شرکت نتفلیکس: نتفلیکس شرکتی است که صنعت اجاره فیلم را با ارائه خدمات پخش جریانی فیلم و تلویزیون به صورت تقاضا متحول کرده است. این شرکت با تجزیه و تحلیل داده های مشتری، پیش بینی عادات تماشای و ارائه محتوای شخصی سازی شده، به موفقیت خود دست یافته است. نتفلیکس همچنین با سرمایه گذاری در محتوای اصلی خود، مانند سریال های Stranger Things و The Crown، به یک بازیگر اصلی در صنعت سرگرمی تبدیل شده است.

در غیرانتفاعی:

• سازمان ملل متحد: سازمان ملل متحد سازمانی بین دولتی است که برای حفظ صلح جهانی، ترویج توسعه و حمایت از حقوق بشر تأسیس شده است. این سازمان از تفکر استراتژیک برای رسیدگی به چالش های جهانی پیچیده مانند تغییرات آب و هوایی، فقر و درگیری استفاده می کند. به عنوان مثال، اهداف توسعه پایدار (SDGs) مجموعه ای از ۱۷ هدف جهانی است که توسط سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید. SDGs چارچوبی را برای اقدام تا سال ۲۰۳۰ برای رسیدگی به برخی از مهم ترین چالش های بشریت ارائه می دهد.
• صلیب سرخ: صلیب سرخ یک سازمان بشردوستانه بین المللی است که به ارائه کمک به افراد آسیب دیده از جنگ، بلایای طبیعی و سایر شرایط اضطراری اختصاص دارد. این سازمان از تفکر استراتژیک برای هماهنگی تلاش های امدادی خود در سراسر جهان استفاده می کند. به عنوان مثال، صلیب سرخ یک شبکه جهانی از داوطلبان دارد که می توانند به سرعت در مواقع بحران بسیج شوند.

در دولت:

• کشور روآندا: روآندا کشوری در آفریقای مرکزی است که در سال ۱۹۹۴ نسل کشی وحشتناکی را تجربه کرد. پس از نسل کشی، دولت روآندا با استفاده از تفکر استراتژیک برای بازسازی کشور و ایجاد صلح و آشتی تلاش کرد. این دولت بر روی آموزش، مراقبت های بهداشتی و توسعه اقتصادی سرمایه گذاری کرد و همچنین ابتکارات ملی آشتی را برای ترویج وحدت بین گروه های قومی مختلف کشور ایجاد کرد. به لطف این تلاش ها، روآندا به یکی از سریع ترین کشورهای در حال توسعه در آفریقا تبدیل شده است.
• شهر نیویورک: شهر نیویورک بزرگترین شهر ایالات متحده است و با چالش های متعددی از جمله فقر، جرم و جنایت و زیرساخت های فرسوده روبرو است. شهردار نیویورک، بیل دی بلاسیو، از تفکر استراتژیک برای رسیدگی به این چالش ها استفاده می کند. به عنوان مثال، او ابتکاری به نام “پیش از مدرسه برای همه” را راه اندازی کرد که آموزش پیش از دبستان با کیفیت را به کودکان از خانواده های کم درآمد ارائه می دهد. دی بلاسیو همچنین بر روی اصلاحات پلیس و سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقل عمومی تمرکز کرده است.

در زندگی شخصی:

• دانش آموز دبیرستانی: یک دانش آموز دبیرستانی ممکن است از تفکر استراتژیک برای برنامه ریزی برای کالج استفاده کند. این دانش آموز ممکن است با تحقیق در مورد مدارس مختلف، مقایسه برنامه های تحصیلی و ارائه درخواست به چندین مدرسه، یک استراتژی برای پذیرش در کالج رویاهای خود ایجاد کند.

• فردی که به دنبال خانه جدید است: این فرد با در نظر گرفتن بودجه خود، نیازهای خانوادگی و ترجیحات مکانی، لیستی از محله های مورد نظر تهیه می کند. سپس او با یک مسترملک (Realtor) برای یافتن خانه هایی که با معیارهایش مطابقت دارد همکاری می کند. او پیش بینی می کند که بازار رقابتی خواهد بود و استراتژی ای برای ارائه پیشنهادات رقابتی در نظر می گیرد.

• فردی که می خواهد شغل خود را تغییر دهد: این فرد با ارزیابی مهارت ها و تجربه خود، یک رزومه و نامه ی پوششی قوی تهیه می کند. او تحقیق می کند تا مشاغلی را که با علایق و اهداف شغلی او مطابقت دارد پیدا کند. او با شرکت در رویدادهای شبکه سازی و برقراری ارتباط با افراد در صنایع مورد نظر روابط حرفه ای ایجاد می کند.

• فردی که می خواهد وزن کم کند: این فرد با مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه، یک برنامه رژیم غذایی و تمرین ورزشی مناسب برای خود ایجاد می کند. او اهداف قابل اندازه گیری (SMART) برای کاهش وزن تعیین می کند و پیشرفت خود را به طور منظم نظارت می کند. او همچنین استراتژی هایی را برای غلبه بر موانع احتمالی، مانند وسوسه های غذایی یا کمبود زمان، توسعه می دهد.

منابع برای یادگیری بیشتر در مورد تفکر استراتژیک:

• https://en.wikipedia.org/wiki/Strategic_thinking