انواع شراکت در کسب و کار

در اینجا به برخی از رایج ترین انواع شراکت اشاره می کنیم:

انواع شراکت بر اساس ساختار قانونی:

• شرکت سهامی: در این نوع شراکت، شرکا سهام شرکت را در اختیار دارند و مسئولیت آنها به میزان سهمشان در شرکت محدود می شود. شرکت های سهامی می توانند عمومی یا خصوصی باشند.
• شرکت تضامنی: در این نوع شراکت، شرکا مسئول تمام تعهدات شرکت هستند، به این معنی که اگر شرکت بدهی داشته باشد، طلبکاران می توانند از دارایی های شخصی شرکا برای وصول مطالبات خود استفاده کنند.
• شرکت نسبی: در این نوع شراکت، فقط برخی از شرکا (شرکای تضامنی) مسئول تمام تعهدات شرکت هستند، در حالی که سایر شرکا (شرکای با مسئولیت محدود) فقط تا میزان سرمایه گذاری خود در شرکت مسئول هستند.
• مشارکت مدنی: این نوع شراکت نیازی به ثبت رسمی ندارد و شرکا می توانند به صورت شفاهی توافق خود را برای انجام فعالیت تجاری مشترک انجام دهند.

انواع شراکت بر اساس نوع فعالیت:

• مشارکت در سود: در این نوع شراکت، شرکا توافق می کنند که سود حاصل از فعالیت تجاری را به نسبت سهم خود تقسیم کنند.
• مشارکت در منافع: در این نوع شراکت، شرکا توافق می کنند که نه تنها سود، بلکه سایر منافع حاصل از فعالیت تجاری مانند دارایی ها، تجهیزات و املاک را نیز به نسبت سهم خود تقسیم کنند.
• مشارکت در عمل: در این نوع شراکت، شرکا توافق می کنند که وظایف و مسئولیت های خاصی را در قبال فعالیت تجاری بر عهده بگیرند.

انواع شراکت بر اساس هدف:

• مشارکت تجاری: هدف از این نوع شراکت کسب سود از طریق فعالیت های تجاری است.
• مشارکت غیرانتفاعی: هدف از این نوع شراکت ارائه خدمات یا انجام فعالیت هایی است که سود مالی به همراه ندارد.

نکاتی که باید قبل از تشکیل شراکت در نظر بگیرید:

• اعتماد: شرکا باید به یکدیگر اعتماد داشته باشند و اهداف و ارزش های مشترکی داشته باشند.
• ارتباطات: شرکا باید به طور واضح و صادقانه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
• تعهد: شرکا باید متعهد به انجام وظایف و مسئولیت های خود باشند.
• حل اختلاف: شرکا باید قبل از شروع کار، روشی برای حل اختلافات احتمالی توافق کنند.

مزایای شراکت:

• تخصص: شرکا می توانند از تخصص و مهارت های یکدیگر برای تقویت کسب و کار خود استفاده کنند.
• منابع: شرکا می توانند منابع مالی، تجهیزات و سایر منابع را به اشتراک بگذارند.
• حمایت: شرکا می توانند از یکدیگر حمایت عاطفی و عملی کنند.
• تقسیم خطر: شرکا می توانند خطر مرتبط با راه اندازی و اداره یک کسب و کار را به اشتراک بگذارند.

معایب شراکت:

• اختلاف نظر: شرکا ممکن است در مورد نحوه اداره کسب و کار اختلاف نظر داشته باشند.
• عدم تعهد: یک یا چند شریک ممکن است به تعهدات خود عمل نکنند.
• مسئولیت: شرکا مسئول تمام تعهدات شرکت هستند، حتی اگر توسط یکی از شرکا ایجاد شده باشد.
• فرایند انحلال: انحلال یک شراکت می تواند دشوار و پرهزینه باشد.

انتخاب نوع شراکت مناسب:

نوع شراکت مناسب برای شما به عوامل مختلفی از جمله نوع فعالیت شما، اهداف شما، تعداد شرکا و میزان ریسک پذیری شما بستگی دارد.

قبل از تشکیل شراکت، مهم است که با یک وکیل یا مشاور مشورت کنید تا مطمئن شوید که ساختار شراکت را به درستی انتخاب کرده اید و تمام اسناد و مدارک لازم را تهیه کرده اید.

مثال انواع شراکت

همانطور که قبلاً ذکر شد، انواع مختلفی از شراکت با ساختارها، قوانین و مزایا و معایب خاص خود وجود دارد. در اینجا به برخی از رایج ترین انواع شراکت همراه با مثال هایی برای روشن تر شدن مفاهیم اشاره می کنیم:

بر اساس ساختار قانونی:

• شرکت سهامی:

  • مثال: شرکت سهامی عام “فولاد مبارکه” که سهام آن در بورس اوراق بهادار تهران معامله می شود.
  • مثال: شرکت سهامی خاص “نیان الکترونیک” که سهام آن در اختیار تعداد محدودی از سهامداران است.

• شرکت تضامنی:

  • مثال: “موسسه حقوقی دادستان” که توسط چند وکیل برای ارائه خدمات حقوقی تشکیل شده است.
  • مثال: “کلینیک دندانپزشکی لبخند” که توسط چند دندانپزشک برای ارائه خدمات دندانپزشکی تشکیل شده است.

• شرکت نسبی:

  • مثال: “شرکت بازرگانی پویا” که در آن برخی از شرکا (مثلاً مدیران) مسئول تمام تعهدات شرکت هستند و سایر شرکا (مثلاً سرمایه گذاران) فقط تا میزان سرمایه گذاری خود در شرکت مسئول هستند.
  • مثال: “شرکت عمران و ساختمان آرش” که در آن برخی از شرکا (مثلاً مهندسان) مسئول تمام تعهدات شرکت هستند و سایر شرکا (مثلاً سرمایه گذاران) فقط تا میزان سرمایه گذاری خود در شرکت مسئول هستند.

• مشارکت مدنی:

  • مثال: دو دوست که به طور شفاهی توافق می کنند که با هم یک وب سایت طراحی کنند و سود حاصل از آن را به طور مساوی تقسیم کنند.
  • مثال: چند همسایه که به طور شفاهی توافق می کنند که با هم هزینه های نگهداری از یک باغ مشترک را به اشتراک بگذارند.

بر اساس نوع فعالیت:

• مشارکت در سود:

  • مثال: دو فروشنده که توافق می کنند که کمیسیون حاصل از فروش محصولات را به طور مساوی تقسیم کنند.
  • مثال: یک راننده تاکسی و یک صاحب تاکسی که توافق می کنند که درآمد حاصل از تاکسی را به طور مساوی تقسیم کنند.

• مشارکت در منافع:

  • مثال: چند شریک که توافق می کنند که نه تنها سود، بلکه سایر منافع حاصل از یک رستوران مانند املاک و تجهیزات را نیز به نسبت سهم خود تقسیم کنند.
  • مثال: چند شریک که توافق می کنند که نه تنها سود، بلکه سایر منافع حاصل از یک آپارتمان مانند اجاره بها و هزینه های نگهداری را نیز به نسبت سهم خود تقسیم کنند.

• مشارکت در عمل:

  • مثال: سه پزشک که توافق می کنند که وظایف مختلفی را در یک مطب به عهده بگیرند، مانند معاینه بیماران، انجام عمل جراحی و مدیریت امور مالی.
  • مثال: دو وکیل که توافق می کنند که وظایف مختلفی را در یک موسسه حقوقی به عهده بگیرند، مانند ارائه مشاوره حقوقی، تنظیم قرارداد و پیگیری دعاوی قضایی.

بر اساس هدف:

• مشارکت تجاری:

  • مثال: راه اندازی یک فروشگاه که هدف آن کسب سود از طریق فروش محصولات است.
  • مثال: تاسیس یک شرکت مشاوره ای که هدف آن ارائه خدمات به مشتریان و کسب سود از این طریق است.

• مشارکت غیرانتفاعی:

  • مثال: تاسیس یک موسسه خیریه که هدف آن ارائه خدمات به افراد نیازمند بدون انتظار سود مالی است.
  • مثال: راه اندازی یک سازمان غیردولتی (NGO) که هدف آن ترویج حقوق بشر و عدالت اجتماعی است.

ملاحظات مهم قبل از تشکیل شراکت:

• اعتماد: شرکا باید به یکدیگر اعتماد داشته باشند و اهداف و ارزش های مشترکی داشته باشند.
• ارتباطات: شرکا باید به طور واضح و صادقانه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
• تعهد: شرکا باید متعهد به انجام وظایف و مسئولیت های خود باشند.
• حل اختلاف: شرکا باید قبل از شروع کار، روشی برای حل اختلافات احتمالی توافق کنند.